Powstały atlasy geologiczno-inżynierskie dla Szczecina i Lublina-Świdnika
Czy w Szczecinie i Lublinie możemy bezpiecznie budować domy? Odpowiedź na to pytanie znajdziemy w atlasach geologiczno-inżynierskich dla obszarów Szczecina oraz Lublina-Świdnika, które właśnie udostępnił PIG-PIB.
Jedna z map w Atlasie geologiczno-inżynierskim obszaru Lublin - Świdnik - Warunki budowlane (fot. PIG-PIB)
Informacje zawarte w atlasach wspomagają ocenę przydatności terenu dla budownictwa, wybranie optymalnej lokalizacji inwestycji i sposobu zagospodarowania terenu na potrzeby planowania przestrzennego. Atlasy przedstawiają ocenę warunków geologiczno-inżynierskich na tle regionalnej budowy geologicznej w oparciu o zebrane materiały archiwalne oraz wyniki prac i robót geologicznych. W atlasach znajdziemy ocenę warunków budowlanych podzieloną na trzy kategorie - dobre, przeciętne i ograniczone. Przykładowo, na obszarze Lublin-Świdnik, dobre warunki budowlane występują tylko na 10 procentach obszaru.
- Nie oznacza to, że na dwóch ostatnich nie możemy budować lub nie możemy ich zagospodarować. Przy obecnie znanych i stosowanych technologiach, budować można prawie wszędzie, nawet na tych obszarach, na których występują niekorzystne zjawiska geologiczne. Ale nie należy zapominać, że użycie nowych technologii zwykle jest kosztowne - mówi doktor Edyta Majer, kierownikiem Zakładu Geologii Inżynierskiej z Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego (PIG-PIB).
Zawarte w atlasach dane można podzielić na cztery grupy. Pierwsza obejmuje te, które pozwalają określić, czy planowana inwestycja znajdzie się np. w dolinie rzeki, czy na wzniesieniu. Druga określa rodzaj gruntów i skał występujących w podłożu oraz opisuje ich właściwości fizyczno-mechaniczne. Mając je do dyspozycji, możemy ocenić, czy bez stosowania specjalnych fundamentów będziemy mogli wybudować budynek wielokondygnacyjny, czy tylko niewielki domek jednorodzinny. Trzecia grupa danych dotyczy informacji o wodach podziemnych oraz o zagrożeniach z ich strony, czyli możliwych podtopieniach ze strony wód gruntowych. Do czwartej grupy danych zaliczamy informacje o występowaniu lub możliwości wystąpienia zagrożeń geologicznych, na przykład osuwisk, które mogłyby zagrażać planowanemu budynkowi.
Mapy wykonano głównie w skali 1:10 000, dlatego mają przede wszystkim charakter poglądowy i nie mogą zastąpić konieczności wykonywania badań geologiczno-inżynierskich oraz badań geotechnicznych, zwłaszcza na etapie projektowania. Oznacza to, że ich przydatność dla przyszłych inwestorów lub innych odbiorców jest ukierunkowana na wczesne etapy prowadzenia inwestycji.
Do dziś w ramach BDGI wykonano 17 atlasów geologiczno-inżynierskich. Obecnie PIG-PIB przygotowuje się do opracowania dwóch nowych atlasów geologiczno-inżynierskich dla Rzeszowa i Białegostoku, które mają być gotowe w 2026 roku. Jednocześnie w przyszłym roku PIG-PIB planuje rozpocząć realizację kolejnych dwóch – dla Radomia oraz Gorzowa Wielkopolskiego. Miasta, dla których w przyszłości Instytut zamierzamy wykonać atlasy geologiczno-inżynierskie to: Bielsko-Biała, Częstochowa, Grudziądz, Kalisz, Kielce, Legnica, Olsztyn, Opole, Płock, Słupsk, Tarnów, Toruń, Włocławek i Zielona Góra. Dla tych miejscowości zostały opracowane już tzw. studia wykonalności. Pełna lista dostępna jest na stronie geoportal.pgi.gov.pl/atlasy_gi/projekt/realizacja.
Dostęp do atlasów jest powszechny i bezpłatny. Dane udostępniane są poprzez portale internetowe PIG-PIB takie jak:
- http://atlasy.pgi.gov.pl
- http://geologia.pgi.gov.pl
- http://geolog.pgi.gov.pl
- https://baza.pgi.gov.pl/geoportal/uslugi/gis
